Multi-actor visions on low-cost citizen science for air quality 

Concept rapport publiek beschikbaar per 11 november 2022:

"Participatieve milieumonitoring met citizen science: een analyse van de opkomst van burgermeetnetten voor luchtkwaliteit in Nederland, vanuit het perspectief van individuele deelnemers en organisaties."

door Willem Posthumus, Feline Blom en Linda Carton, Radboud Universiteit.

 

 

Een onderzoek onder betrokken individuen en organisaties naar motivaties, participatie, meerwaarde, lessen en toekomstvisies 

Het doel van het onderzoek is om de perspectieven van meerdere actoren in kaart te brengen, en de verschillende motivaties en toekomstvisies op burgermeetnetten, sociaal-technische aspecten van data infrastructuren, rollen, verwachtingen, geleerde lessen tot nu toe, en meningen over kansen en barrières in kaart te brengen. Op deze manier kunnen verschillende achtergronden, doelen en typen projecten worden onderscheiden waarin burgers samenwerken met professionals en daarbij (burger-) meetnetten opbouwen die het milieu fijnmazig monitoren. [Download het conceptrapport]

 

 

 

Aanpak deelproject multi-actor visies: 

Dit deelproject is aangepast in 2020 aan de omstandigheden met een Corona pandemie en lockdown:

  • In de zomer 2020 is een vooronderzoek gehouden, met een lokale enquête onder burgerwetenschappers in Arnhem. Daarvoor is een lokale enquête ontwikkeld voor een burgermeetnet initiatief in Arnhem, met een sensor netwerk dat is opgebouwd zowel vanuit een burgerinitiatief Arnhems Peil als vanuit een gemeentelijk initiatief, Luchtmeetnet Arnhem, uitgevoerd door het GNMF. De resultaten van de eerste, lokale enquête met deelnemers aan het burgermeetmet Arnhem 2020 zijn met een Powerpoint presentatie aan de deelnemers (terug) gecommuniceerd:Smart Emission 2 - Enquete Burgermeetnet Arnhem juni 2020 - presentatie van resultaten
  • Vervolgens is deze enquête verbreed naar een landelijke enquête, gehouden onder deelnemers van 20 burgermeetnetprojecten in de zomer van 2021. Een kaart en lijst met burgermeetnet projecten staat onderaan op deze pagina. De vragenlijst is in de zomer van 2021 verspreid onder burgermeetnetprojecten met behulp van de Samen Meten nieuwsbrief van het RIVM. Met behulp van online software Qualtrics is deze vragenlijst voorgelegd aan burgerwetenschappers die deelnemen aan een burgermeetnet project waarin luchtkwaliteit of geluid wordt gemeten: SE2_Enquete Burgermeetnet Landelijk_2021_vragen. De antwoorden zijn vervolgens met behulp van Qualtrics en SPSS geanalyseerd, met behulp van student-assistenten.
  • Tenslotte zijn met de analyses van deze enquête een serie interviews gehouden in de zomer van 2022 onder professionele organisaties in Nederland. De resultaten daarvan staan beschreven in het rapport "Participatieve milieumonitoring met citizen science: een analyse van de opkomst van burgermeetnetten voor luchtkwaliteit in Nederland, vanuit het perspectief van individuele deelnemers en organisaties." In deze interview ronde met organisaties zijn de bevindingen van de enquêtes onder individuele burgerwetenschappers voorgelegd en is om reactie gevraagd. Het conceptrapport hiervan is gepubliceerd op deze website op 11 november 2022. Het conceptrapport wordt gedeeld met alle deelnemers aan enquêtes en interviews van wie contactgegevens bewaard mochten worden. Na verwerking van feedback en commentaarpunten, en aanvullingen met kanttekeningen en aanbevelingen, zal een definitief versie van het rapport op de website gepubliceerd worden. Met deze rapportage wordt dit deelproject van Smart Emission 2 afgesloten.
  • Vanwege de Covid-19 pandemie is in 2020 en 2021 besloten om het onderzoek uit te voeren met online vragenlijsten en interviews, in plaat van interactieve, fysieke bijeenkomsten en het gezamenlijk uitvoeren van lokale 'use cases', een praktijk die in project Smart Emission 1 gebruikt was. Een 'use case experiment' is wel doorgegaan in de vorm van een experiment in Nijmegen Lent. Burgers daar hadden een specifieke vraag, of de straat en woningen vlakbij een drukke weg meer dan de rest van de woonwijk blootstaan aan luchtvervuiling tijdens de ochtendspits en avondspits. Zie de resultaten daarvan onder deelproject 'Experiment Lent'.
  • Het onderzoek is uitgevoerd met medewerking van student-assistenten Willem Posthumus (enquêtes) en Féline Blom (interviews)
  • Het onderzoek had niet kunnen worden uitgevoerd zonder de vele bijdragen van individuele burgerwetenschappers en de organisaties die bereid waren een interview te geven. Heel veel dank aan alle enquête respondenten en interview respondenten!

NB. Er is een AGV overeenkomst van toepassing op dit project, opgesteld volgens de Europese GDPR guidelines en het model reglement van de Radboud Universiteit: AVG_PersoonsGegevens_SmartEmission2_V14_Eindversie_Def_publieksversie

 

Onderstaande kaart geeft de gemeenten waarin respondenten wonen die de nationale enquête hebben ingevuld:

 

Figuur gemeenten waaraan respondenten enquête onderzoek doen

 

 

 

In de enquête die voor dit project is ingevuld door 60 respondenten, is ook de vraag gesteld of deelnemers wilden omschrijven aan welk project ze op dit moment meedoen of meest recent hebben meegedaan. In onderstaande tabel zijn de verschillende projecten weergegeven:

 

Projecten over luchtkwaliteit en geluid Meer informatie
Apeldoorn in Data http://apeldoornindata.nl
Apeldoorn Vuurwerk-Fijnstof meting 2017 http://apeldoornindata.nl
Bodegraven-Reeuwijk Meet https://www.kobr.nl/nieuws/algemeen/24141/bodegraven-reeuwijk-meet-wie-doet-mee-
Burgermeetnet Arnhem (3x) https://arnhemspeil.nl/acties/luchtdata-project.html
Gouda fijnstof metingen PM10 en PM2.5 https://goudabruist.nl/project/4352/zelf-fijnstof-meten-
Hollandse Luchten (3x) https://hollandse-luchten.org
Luchtmeetnet Diemen https://02025.nl/project/7801/luchtmeetnet-diemen
Luchtwachters Delft https://luchtwachtersdelft.nl
Luftdaten (7x) https://sensor.community/nl/
LV2 - Lucht Voor Leidschendam-Voorburg https://www.hetkrantje-online.nl/nieuws/actueel/107673/nieuwe-luchtkwaliteitsmetingen-in-voorburg-west
MeetjeStad Tilburg https://www.meetjestad.net
MeetjeStad Utrecht (2x) https://www.meetjestad.net
Onzelucht.nl (3x) https://onzelucht.nl
Project MySense http://behouddeparel.nl
Samen Meten (3x) https://samenmeten.rivm.nl/dataportaal/
SMAL Zeist http://beterzeist.nl/burgerparticipatie-en-acties/luchtkwaliteit-meten/
Smart Emission 1 Nijmegen (2x) https://smartemission.ruhosting.nl
Smart Emission 2 (4x) https://smartemission.ruhosting.nl
Stichting Burgerwetenschappen Land van Cuijk https://bwlvc.eu
Wijkraad Lent (2x) https://lentselucht.nl/pagina/wijkraad-lent