Smart Emission 2 (SE2) is een Klein Innovatie Project in het kader van het multidisciplinaire onderzoeksprogramma Maps4Society van NWO. In het eerste Kleine Innovatie Project, Smart Emission 1 (SE1), werd tussen 2015 en 2017 een burgermeetnet ontwikkeld in de stad Nijmegen om met een citizen science aanpak de milieubelasting in de stad participatief te monitoren. Daarmee werd luchtkwaliteit en geluid gemeten met kleine sensoren, in een participatief proces waarin 'samen leren' centraal stond.

Resultaten uit het eerste project toonden aan dat het participatieve proces in dat project (een citizen science proces van samen meten, analyseren en leren) leidde tot meer wederzijds begrip tussen de burgerdeelnemers en de gemeente, en dat een constructieve dialoog mogelijk was. De geluidsmetingen bleken handig om indicatief te zien waar er in de stad overmatig geluid waargenomen werd tijdens festivals en popconcerten. In geval van één zogenoemde “use case” werd een dialoog gevoerd tussen buren over het stoken van hout, waarbij de buurman een filter op zijn stookinstallatie liet installeren als verantwoord stoker. Indicatieve metingen van de luchtkwaliteit lieten zien dat het niet zo slecht gesteld met de luchtkwaliteit op drukke plekken in de stad als vooraf werd vermoed. De luchtkwaliteitsmetingen gaven ook aan dat er meer onderzoek nodig is om een goed luchtmeetnet op te bouwen in een stad of regio; met doorontwikkeling van sensoren, voortgaande kalibratie en onderhouds-inspanningen en met data analyse en visualisatie mogelijkheden die voor burgers toegankelijk zijn en meer geschikt gemaakt zijn voor burgerwetenschap.

Het project SE1 leverde een prototype burgermeetnet en smart emission data portal op, en verschillende vervolgvragen om “burgermeetnetten” verder te verbeteren. In samenwerking met verschillende actoren zijn vervolgvragen geformuleerd, waarvan enkele vragen in Smart Emission 2 worden onderzocht in de periode 2020 - 2022. De onderzoeksvragen zijn afkomstig van:

  • Burgerwetenschappers vanuit het eerste project SE1,
  • Lokale overheden (gemeente Nijmegen,
  • Nationale kennisinstituten (RIVM, Kadaster),
  • Een marktpartij (in dit geval de sensor ontwikkelaar uit Smart Emission 1 (Intemo)
  • Wetenschappers: van Radboud Universiteit (Institute for Management Research), Wageningen Universiteit (dep. Environmental Sciences), TU Twente (ITC) en HAS Den Bosch (Geo Media en Design)

In vier kleine deelprojecten trachten project SE2 burgermeetnetwerken te verbeteren door kleine innovaties te ontwikkelen, toe te passen, en door burgermeetnetten en hun toepassingen in diverse praktijksituaties te evalueren.

 

Experiment Lent
In het deelproject ‘Experiment Lent’ is een ‘fit-for-purpose’ methode ontwikkeld en getest, waarbij burgers met behulp van mobiele sensormetingen de luchtkwaliteit in een woonwijk in kaart brengen tijdens een verkeerspiek, door te meten tijdens een ochtendspits en een avondspits. De metingen zijn gedurende het experiment “live” te volgen via een app door de burgers die meten. De meetwaarden zijn naderhand vergeleken met een luchtkwaliteitsmodel.

Multi-actor visions on citizen sensing

In het deelproject ‘Multi-actor visions on citizen sensing’ is een enquête en interview ronde gehouden onder burgerwetenschappers en professionals over (visies op) burgermeetnetten. De opkomst van burgermeetnetten in Nederland gaat snel, en er komen verschillende sensoren, meetstrategiën en meetdoelen naar voren. Wat zijn de doelen en motivaties van actoren om burgermeetnetten op te richten? Welke perspectieven en visies hebben verschillende actoren op de doelen, rollen, meerwaarde, en toekomstige potentie van burgermeetnet projecten? Wanneer zijn burgermeetnetten succesvol, wat zijn barrières en enabling factoren, en welke lessen worden er getrokken? En in hoeverre verschillen perspectieven tussen burgers, professionals/wetenschappers en overheden?

Data Visualisatietool

In het deelproject ‘Data Visualisatie Tool’ is een visualisatietool prototype gebouwd op basis van een ‘samen analyseren tool’ en met behulp van ondersteuning vanuit het RIVM. De data visualisatietool is ontwikkeld door twee afstudeerders van HAS Den Bosch. Eem , waarbij bij aanvang en oplevering online bijeenkomsten zijn gehouden met deelnemers aan burgermeetnetten Arnhem en Nijmegen in het voorjaar en zomer van 2020. In het prototype is de meetdata opgenomen in verschillende vormen en grafische user interfaces: (1) een grote kaart waarin de tijspanne en ruimtelijke resolutie kan worden gevarieerd, (2) een menu met dashboards specifiek voor luchtkwaliteit waarin ook meteogegevens over windsterkte en windrichting staan opgenomen, en (3) een grote tabel waarin de datastroom inclusief ruwe data kan worden ingezien en gedownload.

Linked-data concept map

In het deelproject ‘Linked-data concept map’ is een online concept map gemaakt van de gehanteerde concepten in het project Smart Emission 2 in een online leerboek, een Living Textbook. De werkwijze was om te participeren en met de deelnemers aan deelprojecten zoals het Experiment Lent te bespreken welke concepten er in het Living Textbook uitgelegd zouden kunnen worden. Door kleuren te onderscheiden worden conceptuele begrippen en 'instanties' van concepten (zoals een specifiek sensor type of naam van een dataportaal) onderscheiden. Van het project is een kleine interactieve 'encyclopedie' gemaakt met relaties tussen concepten en instanties van deze concepten.

Financiering project

De financiering voor Smart Emission 2 was 50.000 Euro in totaal (1 februari 2020 – 31 mei 2022). Er is gewerkt met student-onderzoekers en met kleine budgetten voor materiaalkosten. De resultaten worden gedeeld met de deelnemers en met publicaties in theses (bachelor en master theses), in bijeenkomsten met burgers (in online meetings tijdens de Corona pandemie), en met een interactief experiment in de wijk Lent, Nijmegen. In het project is samengewerkt met het burgermeetnet project in Arnhem en in Nijmegen met de werkgroep Lentse Luchten. Het luchtmeetnet Lentse Luchten wordt door de bewoners zelf verder ontwikkeld op basis van eigen technologie en met behulp van studenten, docenten en onderwijsinstellingen. De deelprojecten hebben mede als nevenopbrengst dat er meer relaties ontstaan tussen onderwijsinstellingen en burgerwerkgroepen.  Dit onderzoek is afgerond in juni 2022. Op de tabbladen van elk deelproject (zie boven aan de pagina) vindt u meer informatie.